Sioen Industries werkt aan duurzame kuststabilisatie met Coastbusters project

Het probleem van de kustbescherming

Door de klimaatverandering en de gevolgen daarvan, zoals de stijging van de zeespiegel, de intensivering van stormen, de toenemende stranderosie, enz. worden maatregelen ter bescherming van de kust steeds belangrijker. Door een combinatie van de demografische evolutie, het verlies van natuurlijke habitats en de economische expansie wordt het ecosysteem enorm bedreigd.

Zeeweringen en dijken, de traditionele kustbouwtechnieken, zijn lange tijd de voorkeursoplossingen geweest om het overstromingsrisico te verminderen. Deze methoden worden nu echter als niet-duurzaam beschouwd vanwege hun ongewenste ecologische neveneffecten. Bovendien is het herstel en behoud ervan moeilijk te onderhouden en duur.

Het Coastbusters-project

Het Coastbusters project beoogt een meer natuurgericht en ecologisch alternatief voor de traditionele zeeweringen en dijken. Het oorspronkelijke Coastbusters-project vond plaats van januari 2017 tot april 2020 en wordt nu opgevolgd door het Coastbusters 2.0-project.

Het Coastbusters-onderzoek concentreerde zich op dier- en plantensoorten, we noemen die biobouwers, die bijdragen aan kuststabilisatie.

Coastbusters 1 richtte zich op het screenen van de levensvatbaarheid van drie soorten voor de Belgische kust. De drie soortengroepen zijn zeewier/zeegras, blauwe mossel en zandmetselworm. Volgens de Blauwe Cluster website werden de volgende drie doelstellingen geïdentificeerd:

1. De organismen overleven de dynamische omstandigheden van het intergetijdengebied en behouden hun ecologische functies (Milieustatus).
2. Het rif, opgebouwd als een specifieke biogene structuur, is stabiel en creëert ecologische meerwaarde binnen het lokale kustecosysteem (Ecosystem Services Provider).
3. Het natuurlijke rif ontwikkelt zich zodanig dat lokale sedimentatie en natuurlijke stabilisatie van de vooroever optreedt (Kustbescherming).

Biobouwende soorten

Biobouwers worden ook wel ecosysteemingenieurs genoemd, omdat het "specifieke mariene planten of dieren zijn die hun habitat creëren, aanzienlijk wijzigen, in stand houden of vernietigen". Hun impact op natuurlijke processen is positief en verbetert de veerkracht van hun ecosysteem. Riffen van en met biobouwers kunnen de kust beschermen en kunnen kusterosie tegengaan door sedimenten rond en onder het rif te stabiliseren. Zonder die bescherming zouden de gevolgen van stormen veel groter zijn.

Resultaten van Coastbusters

De resultaten van het Coastbusters-project voor elk van de drie biobuildersoorten zijn volgens de Blauwe Cluster website:

• De omgevingsomstandigheden in de Belgische Noordzee zijn te agressief voor een vlotte ontwikkeling van een zeewier-biogeen rif. Zeegrasgroei is echter wel mogelijk en de eerste stappen naar biologisch afbreekbaar textiel onder mariene omstandigheden zijn gezet.

• De resultaten voor de kweek van de zandsteenworm zijn positief en deze worm is een potentiële veerkrachtige kustbouwer. Er is echter meer onderzoek nodig voordat specifieke "ecologische engineering" kan worden opgestart.

• De veldproeven met de blauwe mossel bleken veelbelovend. Hoewel de haalbaarheid van het basisconcept duidelijk is aangetoond, blijven er nog een aantal vragen en operationele uitdagingen over. Dit zal verder worden onderzocht en opgevolgd in het Coastbusters 2.0 project.

Coastbusters 2.0

Dit vervolgproject zal dieper ingaan op de mogelijkheden van de blauwe mossel biobouwsoort. Volgens de Blauwe Cluster website, zal Coastbusters 2.0 "de beste ontwerpen voor optimale rifgroei analyseren en op maat gemaakte duurzame concepten, best-practice standaarden en duurzame producten creëren voor door de natuur geïnspireerde kustbeschermingssystemen."

Blauwe innovatieprijs

In 2020 won het Coastbuster-project een Blue Innovation Award. Dit is een initiatief van de Blauwe Cluster om veelbelovende projecten, producten en diensten van bedrijven, consortia en overheidsinstellingen binnen de blauwe economie exposure te geven. Blauwe innovatie wordt verondersteld een aanzienlijke bijdrage te leveren aan de verwezenlijking van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.

Een publiek-privaat partnerschap

Coastbusters is een publiek-privaat partnerschap tussen DEME, eCoast, Jan De Nul, ILVO en Sioen Industries. Het project wordt mee gefinancierd door het Agentschap voor Innovatie en Ondernemerschap (VLAIO).

Coastbusters 2.0 werd ook gefinancierd door VLAIO en de partners voor dit huidige project zijn Dredging International, Jan De Nul, ILVO, VLIZ en Sioen Industries.

Duurzame Ontwikkelingsdoelen

Het Coastbusters-project streeft rechtstreeks naar een duurzame oplossing voor het kustbeschermingsprobleem. Met dit initiatief willen we SDG 15 bereiken, waarin staat dat we "ecosystemen moeten beschermen, herstellen en duurzaam gebruik ervan moeten bevorderen, bossen duurzaam moeten beheren, woestijnvorming moeten bestrijden en de bodemdegradatie en het verlies aan biodiversiteit een halt moeten toeroepen en omkeren."