Duurzame aanpak loont voor Indonesische koffieboeren (en de natuur)

De samenwerking tussen Sioen, OVO en Rikolto helpt Indonesische boerenfamilies om duurzame, kwaliteitsvolle koffie te telen in ruil voor een faire prijs en aanvullende beloningen. Hierdoor verdienen ze meer, werken ze zichzelf uit de armoede en houden ze de lokale biodiversiteit in stand. We helpen zo SDG's 1, 2, 3, 5, 12 en 13 te realiseren.

Ondersteuning van duurzame landbouw

Landbouw is van levensbelang voor de bevolking op het Indonesische eiland Sumatra. Maar tegelijk bedreigt het de unieke biodiversiteit van de streek. Via Ondernemers voor Ondernemers ondersteunt Sioen de ngo Rikolto. Die onderzoekt samen met koffieboeren de meerwaarde van ‘modellen voor de betaling voor ecosysteemdiensten’. Kort gezegd: telen boeren op duurzame wijze, dan krijgen ze een beloning.

De uitdaging

Sumatra wordt geteisterd door ontbossing. Elke dag verdwijnt er een stuk regenwoud ter grootte van een voetbalveld. De oorzaken: de hogere vraag naar tropisch hout, steeds grotere palmolieplantages en het gebrek aan duurzame landbouwpraktijken bij boeren.

Landbouwers aanmanen om te stoppen met het kappen van regenwoud werkt niet. Maar liefst 45% van de bevolking haalt z’n inkomen uit landbouw. Bovendien liggen de landbouwopbrengsten laag, waardoor boeren hun land blijven uitbreiden waar ze kunnen.

Landbouw en biodiversiteit verzoenen

Een andere aanpak is nodig. “Daarom slaat de ngo Rikolto sinds 2017 de handen in elkaar met lokale koffieboeren”, vertelt Björn Macauter, general manager bij OVO. “Hun opbrengsten lopen al jaren terug en een degelijk inkomen halen is er een dagelijkse strijd. Rikolto ontwikkelde Payment for Ecosystem Services-systemen (PES). Het concept: de boeren leren duurzame landbouwpraktijken die de leefomgeving in stand houden. Die verhogen de productiviteit én de kwaliteit.”

Bovendien krijgen de boeren een beloning voor de toepassing van die duurzame werkwijze. “Dat is niet noodzakelijk geld: ook investeringen in lokale infrastructuur, zaaimateriaal, een hogere verkoopprijs of ondersteuning op het vlak van beheer behoren tot de opties. Daarnaast brengt Rikolto lokale koffiebedrijfjes in contact met opkopers op de Indonesische markt. Vooral vrouwen en jongeren zijn de spil van die ondernemingen.”

De impact

Overheidspartners of privéactoren die baat hebben bij het behoud van ecosystemen in de regio staan in voor de beloningen. Een nauwe samenwerking met de lokale overheid is dan ook cruciaal voor de impact en duurzaamheid op lange termijn. De geplande PES-systemen moeten namelijk ingebed zijn in het lokale beleid.

De aanpak werpt alvast haar vruchten af. “Bij de aanvang van het project in 2017 waren 184 boeren betrokken. In 2021 – wanneer het project ten einde loopt – zal dit uitgegroeid zijn tot 1.400 landbouwers. Daarvan is 1 op 3 jonger dan 35 jaar, bijna 1 op 4 is een vrouw. Daarnaast zullen 5.454 familieleden van de koffieboeren de vruchten plukken van het stabiele inkomen. Denk aan voldoende voeding, degelijke huisvesting en een kans op onderwijs.”

Een hart voor Indonesië

Dit project sluit aan bij de visie van Sioen: ondernemen met een duurzame impact, zowel voor milieu als maatschappij. En dat gebaseerd op de Sustainable Development Goals (SDG's) van de Verenigde Naties.

Bovendien heeft Sioen een nauwe link met Indonesië: we hebben er een productievestiging. Daar bieden we bovengemiddelde werkomstandigheden die er de algemene levensstandaard omhoog tillen. Niet alleen op het vlak van loon, maar ook op het vlak van gezondheid en veiligheid. Door het project van Rikolto te steunen, trekken we maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen ook door tot buiten onze productiesite.

SDG's

In 2015 aanvaardden alle lidstaten van de Verenigde Naties de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen of Sustainable Development Goals (SDG’s). Die doelstellingen moeten een einde maken aan armoede, de planeet beschermen en vrede en welvaart voor iedereen bewerkstelligen tegen 2030. Als wereldwijde industriële speler wil ook Sioen bijdragen aan de realisatie van deze doelen.

Door dit project van Rikolto te steunen, wordt voldaan aan SDG 1 (geen armoede), SDG 2 (geen honger), SDG 3 (goede gezondheid en welzijn), SDG 5 (gendergelijkheid), SDG 12 (verantwoorde consumptie en productie) en SDG 13 (klimaatactie).

OVO

Ondernemers voor Ondernemers, kortweg OVO, bevordert duurzame economische groei in lage- en middeninkomenslanden. Hoe? Door lokaal ondernemerschap te ondersteunen. OVO is er immers van overtuigd dat sociale en duurzame bedrijven een belangrijke motor zijn om de levensstandaard van de lokale bevolking te verhogen.

OVO zet in op de financiering van duurzame bedrijfsinitiatieven en ngo-projecten. Meer financiële slagkracht resulteert immers in snellere groei. Daarnaast hecht de organisatie veel belang aan kennisoverdracht tussen Belgische bedrijven en ondernemers. Dit kan zowel op het vlak van bedrijfsmanagement als van technische ondersteuning. Daarvoor bouwt OVO een expertise-netwerk uit.

OVO werkt nauw samen met 7 Belgische ngo’s, waaronder Rikolto. Die organisatie – het vroegere Vredeseilanden – helpt boerenfamilies om een kwaliteitsvol product op de markt te brengen en er ook een eerlijke prijs voor te krijgen. Hun inkomsten liggen hoger, waardoor ze uit de armoede losraken. Bovendien voorzien ze de wereld van voedsel op een duurzame manier.